| Ders Açıklaması |
Ders, günümüzün çeşitlilik ve çok kültürlülüğüne ilişkin bağlamsal analitik ve ampirik anlayışlar sunmayı amaçlamaktadır. Bu ders, çokkültürlülük siyasetinin temel ilkelerine ve çeşitli düzeylerdeki siyasi kurumların buna nasıl tepki verdiğine ve ona karşı getirilen temel eleştirilere odaklanarak çeşitliliğin teorik ve pratik sonuçlarını inceliyor. Ders, kimlik ve grup haklarına ilişkin politikaların ülkeler ve sorun alanları arasında nasıl ve neden farklılık gösterdiğini açıklamayı amaçlayan karşılaştırmalı ve ulusötesi bir bakış açısına sahiptir. Çoğulcu demokrasilerde siyaset, ırk, etnik köken, cinsiyet ve cinsellik eksenlerinde bölünmüş azınlık gruplarının tanınma iddialarının giderek daha fazla hakimiyeti altına giriyor. Liberal demokrasilerin çeşitlilik konusundaki deneyimleri dersin ana odak noktalarından biridir. Ancak çoğulcu demokrasilerin ötesindeki devlet ve toplumların çokkültürlülükle nasıl başa çıktıklarını da derste tartışılmaktadır. Bu, yoğun okuma gerektiren bir derstir. Bu derste eleştirel düşünceyi geliştirmek için farklı bakış açıları ortaya koyan önde gelen akademisyenlerin önemli metinlerini okuyacağız. Çokkültürlülüğe yönelik teorik yaklaşımlar ile neyin işe yarayıp neyin yaramadığına dair ampirik analizleri dikkate alarak tartışmalar yapacağız. Siyaset bilimi, siyaset teorisi, antropoloji, sosyoloji ve ekonomi gibi farklı sosyal bilimlerden yararlanacağız. Göçmenlerin ulusötesi aktivizmi, talepte bulunma ve katılımı göçmen alan toplumlar için zorluklar oluşturduğundan, göç sorununa ve bunun modern toplumlar üzerindeki etkisine büyük önem verileceğiz.
Çokkültürlülük ve çeşitlilik üzerine yapılan çalışmalar sadece farklılıkların incelenmesini değil aynı zamanda eşitsizliğin, ayrımcılığın ve sömürünün de incelenmesini gerektirir. Çokkültürlülük, tarafsızlık, kesişimsellik, tanınma, yeniden dağıtım ve feminizm gibi çeşitliliğe yönelik son normatif yönelimlere odaklanan bu ders, kültürel, dinsel, ırksal, toplumsal cinsiyet temelli, sosyo-ekonomik ayrımlardan bağımsız olarak hakların önceliğini savunacaktır. |
| |
Program Çıktıları ve Yeterlilikler |
Düzey |
Değerlendirme |
| 1) |
Psikolojideki başlıca kavramlar, teorik perspektifler, deneysel bulgular ve tarihsel eğilimler hakkında kapsamlı bilgi edinilmesi. |
N |
|
| 2) |
Psikolojide temel araştırma yöntemlerini, ayrıca araştırma tasarımı, veri analizi ve veri yorumlama anlama ve uygulama becerisi. |
N |
|
| 3) |
Davranış ve zihinsel süreçlerle ilgili problemleri çözmek için eleştirel ve yaratıcı düşünme, şüpheci sorgulama ve bilimsel bir yaklaşım kullanma yetkinliği. |
H |
Sınav,Ödev,Derse Katılım
|
| 4) |
Psikolojik ilke, beceri ve değerleri kişisel, sosyal ve örgütsel bağlamlarda anlama ve uygulama becerisi. |
N |
|
| 5) |
Psikoloji disipliniyle bağlantılı olan kanıtları değerlendirme, belirsizliği tolere etme ve diğer değerleri yansıtma becerisi. |
N |
|
| 6) |
Mesleki etik standartların içselleştirilmesi ve yayılması. |
N |
|
| 7) |
Psikoloji ve diğer sosyal bilimler alanlarında bilgi edinme amacıyla bilgi teknolojileri, bilgisayar ve diğer teknolojileri kullanma konusunda yetkinlik gösterme. |
N |
|
| 8) |
Psikoloji bilimi bilgisini Türkçe ve en azından CEFR B2 düzeyinde İngilizce olmak üzere çeşitli formatlarda etkili bir şekilde iletme becerisi. |
N |
|
| 9) |
Sosyokültürel ve uluslararası çeşitliliğin karmaşıklığını tanıma, anlama ve buna saygı gösterme. |
S |
Derse Katılım
|
| 10) |
Yaşam boyu öğrenme, araştırma ve kendini geliştirme ihtiyacını tanıma ve bu doğrultuda beceriler geliştirme. |
S |
Ödev,Derse Katılım
|
| 11) |
Psikolojik teori ve literatüre dayanarak eleştirel hipotezler oluşturma ve bu hipotezleri test etmek için çalışmalar tasarlama becerisi. |
N |
|
| 12) |
Bağımsız olarak bilgi edinme ve kendi öğrenimini planlama becerisi. |
S |
Sınav,Ödev
|
| 13) |
Yazılı çalışmaların ve sunumların netliği ve düzeni konusunda ileri düzeyde yetkinlik gösterme. |
H |
Sınav,Ödev
|
| Hafta |
Konu |
| 1) |
Derse Kısa Bir Giriş
Ders materyalinin ve tartışma konularının kapsamı, amacı ve günümüzdeki hakim tartışmalarla ilgisi |
| 2) |
Bir Kamu Politikası Felsefesi Olarak Çokkültürlülük
Çok kültürlülük nedir? Kamu felsefesi olarak nasıl ortaya çıktı? Çok kültürlülüğün politikası nedir? Çeşitliliğin yönetilmesinde klasik liberal yaklaşımdan nerede ve nasıl sapılıyor? Kültürel hoşgörü, ırkçılık karşıtlığı, çok ulusluluk ve yerli halkların ve diğer azınlıkların haklarıyla ilişkisi nedir? Bu politikaların hangi gruplara yönelik olması amaçlanıyor? |
| 3) |
Tanınma/Kimlik Politikası
Grup kimliği nedir? Kimlik siyaset ve politikayla alakalı olmalı mıdır? Adalet, gruba özgü hakların tanınmasını gerektirir mi? Gruplara göre farklılaştırılmış haklar, tüm vatandaşlar için eşitlik ve adalete yönelik liberal ve demokratik taahhütlerle çelişiyor mu? Toplumlar arasında kamusal yaşamda grup kimliğine yönelik farklı yaklaşımlar nelerdir?
|
| 4) |
Çok Kültürlülük, Sömürge Sonrası Miraslar ve Irk
Sömürge tarihinin kalıcı siyasi, sosyo-ekonomik ve psikolojik etkileri nelerdir? Postkolonyal teori ile çokkültürlülük arasındaki karmaşık ilişki nedir? Postkolonyal çalışmalar bize küreselleşme çağındaki güç ilişkilerini anlamamız için gerekli araçları sağlıyor mu? Farklılıklara değer vermeye çalışırken çokkültürlülük ırk özcülüğünü güçlendirir mi? Irk, etnik köken, benlik duygusu ile bireyin ve grup kimliğinin gelişimi arasındaki ilişki nedir? Irkçılığa karşı mücadelede çokkültürlülük neler sunabilir? |
| 5) |
Çok Kültürlülük ve Cinsiyet Eşitliği
Çok kültürlülük ile toplumsal cinsiyet eşitliği arasında ortaya çıkan çatışmalar nelerdir? Azınlık grupları, içinde bulundukları toplumlar gibi cinsiyetlendirilmiş midir? Grup hakları potansiyel olarak anti-feminist midir? Çok kültürlülük LGBTQ+ haklarını tehdit ediyor mu? Çok kültürlülük siyaseti LGBTQ+ haklarını içeriyor mu? |
| 6) |
Küreselleşme, Ulus-ötesi Göç ve Çeşitlilik
Dünya daha göçmen ve çeşitli hale geldi mi? Temel küresel göç eğilimleri nelerdir? Önümüzdeki dönemde insan hareketliliğini şekillendirmesi muhtemel konular nelerdir? Ulus-ötesi göç çalışmaları bize çeşitliliği anlamanın yeni yollarını sağlayabilir mi? Çeşitli ve yoğun ulus-ötesi sosyal alanların göçmenlere sunduğu fırsatlar nelerdir? |
| 7) |
Karmaşık Vatandaşlıklar
Bu küresel hareketlilik çağında vatandaşlık ne anlama geliyor? Aidiyetle nasıl bir ilişkisi var? Bir kişi o ülkenin vatandaşı olmadan o ülkeye “ait” olabilir mi? Veya belli bir ülkenin vatandaşlığına sahip olup yine de oraya ait olmadığını hissedebilir miyiz? Çok kültürlülük bu ilişkiye nasıl etki ediyor? |
| 8) |
Göçmen Entegrasyon Modelleri
Göçmen entegrasyonu nedir? Bunu nasıl tanımlayacağız ve kimi ilgilendiriyor? Asimilasyoncu ve çok kültürlü entegrasyon modelleri arasındaki temel farklar nelerdir? Göçmenlerin entegrasyonu açısından kültürün ulusötesi olmasının politika sonuçları nelerdir? Çok kültürlü entegrasyon modelleri yeterli mi? Çok kültürlü ve ulus sonrası perspektiflerden asimilasyon ve vatandaşlık konularına yenilenmiş bir vurguya doğru dönüşü nasıl değerlendirmeliyiz? |
| 9) |
Dini Çeşitliliğin Yönetimi
Talepleri ve katılımı harekete geçirmenin ve ilerletmenin yeni biçimleri ulusal vatandaşlık çerçevesinin ötesinde nasıl ortaya çıkıyor? Dini iddialarda bulunmanın değişen parametreleri nelerdir? Liberal demokrasiler kültürel ve dini farklılıklara nasıl uyum sağlıyor? Çok kültürlülük, medeniyet ve ifade özgürlüğü arasındaki gerilimler nelerdir? Rushdie olayı, Fransız fular olayı, karikatür tartışması, Hollandalı sinemacı Theo Van Gogh'un öldürülmesi ve Charlie Hebdo saldırısı gibi çok kültürlü çatışmaları yorumlamak ve tanımlamak için hangi kavramlar kullanılabilir? |
| 10) |
Batı Dışı Bağlamlarda Çokkültürlülük
Güneydoğu Asya ülkeleri Malezya, Singapur ve Endonezya'da kültürel çoğulculuğun mirası ve zorluğu nedir? Bu ülkeler, artan etnik ve dini çeşitlilik karşısında adalet ve katılımla ilgili yeni sorulara nasıl yanıt veriyor? |
| 11) |
Çeşitlilik ve Kent
Göçmenler farklı coğrafi ölçeklerde aidiyet ilişkilerini müzakere ederken sınırların ötesinde vatandaşlığı nasıl uyguluyorlar? Şehirler ve kentsel mahalleler göçmenlere katılım fırsatları sağlıyor mu? Kentler ve mahalleler yerel/küresel ilişkilerde nasıl konumlanıyor? Pandemi, çok kültürlü ve küresel şehirlerde toplumsal eşitsizliğin ve ırkçılığın artmasına nasıl yol açtı?
|
| 12) |
Türkiye'de Çokkültürlülük
Osmanlı İmparatorluğu etnik, dinsel ve dilsel çeşitliliği nasıl yönetiyordu? Osmanlı millet sistemi neydi? İmparatorluktan ulus devlete geçiş Türkiye'de çeşitlilik yönetimini nasıl etkiledi? Devlet, erken Cumhuriyet döneminden günümüze kadar Türkiye'deki etnokültürel ve dini çeşitliliği nasıl yönetti? Türkiye'deki başlıca azınlık grupları nelerdir? Türkiye, küreselleşme, ulus-ötesileşme ve göç süreçleri nedeniyle artan çeşitliliğin ortaya çıkardığı yeni zorluklara nasıl yanıt veriyor? |
| 13) |
Çokkültürlülüğün Krizi?
Çokkültürlülük başarısız mı oldu? Çokkültürlü siyasete yönelik temel eleştiriler nelerdir? Özellikle Soğuk Savaş sonrası ve 11 Eylül sonrası dönemde paradigmanın karşılaştığı çeşitli zorluklar nelerdir? Neo-asimilasyoncu vatandaşlık ve aidiyet politikaları göçmenleri nasıl etkiliyor? Çokkültürlülük, giderek artan dışlayıcı ulus anlatılarının yarattığı zorluklara dayanabilecek mi?
Çokkültürlülüğün sınırları ve olanakları nelerdir? Çeşitlilik yanlısı güçleri harekete geçirebilecek ve popülizme verilen desteği azaltabilecek yeni anlatılar nelerdir? |
| 14) |
Çokkültürlülüğün Ötesinde
Çokkültürlülük ve çok kültürlü modellere çeşitli şekillerde meydan okunmuştur ve çoklu kimlikler, aşırı çeşitlilik, ulusötesilik ve küreselleşme ışığında revize edilmeleri gerekmektedir. Şu soruları yanıtlamaya çalışacağız: Çokkültürlülüğü çevreleyen değişen kamusal söylemler nelerdir? Yeni göç biçimlerinin özellikleri nelerdir ve bu yeni göç biçimleri çokkültürlü teorileri nasıl etkiledi? Tüm bu kalıplar post-çokkültürcülük olarak adlandırılabilecek şeye nasıl katkıda bulunuyor? |
| 15) |
Final Sınavları Dönemi |
| 16) |
Final Sınavları Dönemi |
Bilgi Paketi / Ders Kataloğu