| Yüksekokul/Myo/Fakülte/Enstitü |
Lisansüstü Eğitim Enstitüsü |
| Ders Kodu |
CSE 613 |
| Ders Adı İngilizce |
Natural Language Generation and Dialogue Systems |
| Ders Adı Türkçe |
Doğal Dil Üretimi ve Diyalog Sistemleri |
| Öğretim Dili |
EN |
| Ders Türü |
Ters-Yüz Öğrenme |
| Dersin Düzeyi |
İleri |
| Dönem |
Güz |
| Haftalık İletişim Saatleri |
| Ders: 3 |
Okuma: |
Laboratuvar : |
Diğer: |
|
| Tahmini Öğrenci İş Yükü |
Dönem boyunca 188 saat |
| Ders Kredileri |
7.5 AKTS |
| Değerlendirme |
Standart Harf Notu
|
| Ön Koşul |
Yok |
| Yan Koşul |
Yok |
| Beklenen Ön Bilgi |
Doğal Dil İşleme, Temel Olasılık
|
| Kayıt Kısıtlamaları |
Sadece Doktora Öğrencileri
|
| Genel Eğitim Hedefi |
İçerik seçimi, söylem planlama ve yüzey gerçekleştirme gibi doğal dil oluşturma kavramlarına aşina olmak ve diyalog semantiği ve stratejileri gibi akıllı diyalog sistemlerinin temellerini öğrenmek.
|
| Ders Açıklaması |
Bu ders, doğal dil üretimi sistemlerinin ve diyalog sistemlerinin tasarımı, uygulanması ve değerlendirilmesine yönelik teorik bilgileri vermeyi amaçlamaktadır. Bu ders kapsamında, girdi verisi gösterimi, içerik belirleme, cümle planlama ve cümlesel ifadelere dönüştürme (sözcük seçimi ve atıf oluşturma) gibi dil üretimi alanındaki çeşitli kavramlar ve araştırma soruları ele alınacaktır. Geleneksel kural tabanlı dil üretim sistemlerinden yakın zamanda popüler olan derin öğrenme tabanlı dil üretim araçlarına (örn., Seq2Seq modeller) kadar pek çok pratik uygulama bu derste incelenecektir. Ayrıca, bu ders veri toplama yöntemleri, diyaloğun anlamlandırılması, çoklu biçim, diyalog stratejileri, doğal dil anlama, diyalog yönetimi ve değerlendirme teknikleri gibi modern diyalog sistemlerinin temellerini aktaracaktır. Bu derste modern diyalog mimarileri ve konuşma sistemleri (sohbet robotları) incelenecek ve kıyaslanacaktır. |
Ders Öğrenme Çıktıları ve Yeterlilikler
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler:
1) Doğal dil oluşturma ve diyalog sistemlerinin altında yatan temel ilkeleri, algoritmaları ve teorik konuları açıklamak
2) doğal metinleri ve diyalogları işlemek için hesaplama tekniklerini ve araçlarını uygulamak, doğal dil üretimi ve diyalog uygulamaları için eğitim verilerini analiz etmek ve yorumlamak
3) Doğal dil oluşturma ve diyalog uygulamaları için eğitim verilerini analiz etmek ve yorumlamak
4) Gelişmiş üretim ve diyalog yönetimi yöntemlerinin performansını karşılaştırmak
5) Derin öğrenmeyi kullanarak belirli bir görev için gelişmiş bir sistem geliştirmek
6) Seçilen bir konu hakkında iyi organize edilmiş bir araştırma raporu hazırlamak için yeni bilgileri uygulamak
7) Araştırma çalışmasını izleyici önünde sunmak
|
| Program Öğrenme Çıktıları/Ders Öğrenme Çıktıları |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
Program Sonuçları ve Yeterliliklerle İlişkisi
| N Yok |
S Destekleyici |
H Çok İlgili |
| |
|
|
| |
Program Çıktıları ve Yeterlilikler |
Düzey |
Değerlendirme |
| Hazırlayan ve Tarih |
ŞENİZ DEMİR , February 2024 |
| Ders Koordinatörü |
ŞENİZ DEMİR |
| Dönem |
Güz |
| Dersi Veren(ler) |
Doç. Dr. ŞENİZ DEMİR |
Ders İçeriği
| Hafta |
Konu |
| 1) |
Introduction
|
| 2) |
NLG Architectures
|
| 3) |
Content Selection |
| 4) |
Text Structuring
|
| 5) |
Surface Realization and Lexicalization
|
| 6) |
Referring Expression Generation and Evaluation
|
| 7) |
Neural Language Generation (Word Embeddings)
|
| 8) |
Neural Language Generation (Seq2Seq Networks)
|
| 9) |
Discourse and Dialogue |
| 10) |
Dialogue Management and Strategies
|
| 11) |
Natural Language Understanding
|
| 12) |
Chatbots and Multimodal Systems |
| 13) |
User Modeling and Evaluation |
| 14) |
Term Project Presentations
|
| 15) |
Final Exam/Project/Presentation Period |
| 16) |
Final Exam/Project/Presentation Period |
| Gerekli/Tavsiye Edilen Okumalar | Ehud Reiter and Robert Dale, Building Natural Language Generation Systems, Cambridge University Press, 2006.
Michael McTear: Conversational AI: Dialogue Systems, Conversational Agents, and Chatbots, Morgan & Claypool 2021.
Daniel Jurafsky and James H. Martin, Speech and Language Processing, 2nd Edition, Pearson-Prentice Hall, 2009.
|
| Öğretme Teknikleri | flipped öğrenme ve sınıf içi uygulamalar. Sınıf içi uygulamalar öğrenciler tarafından bireysel olarak gerçekleştirilecektir. |
| Ödev ve Projeler | Sınıf içi uygulamalar ve dönem projesi
|
| Laboratuvar Çalışması | Yok |
| Bilgisayar Kullanımı | Dönem projesi için gerekli
|
| Diğer Aktiviteler | Yok |
| Değerlendirme Yöntemleri |
| Değerlendirme Araçları |
Sayı |
Ağırlık |
| Küçük Sınavlar |
1 |
% 20 |
| Projeler |
1 |
% 50 |
| Ara Sınavlar |
1 |
% 30 |
| TOPLAM |
% 100 |
|
| Ders Yönetimi |
demirse@mef.edu.tr
536
|
Bilgi Paketi / Ders Kataloğu